Lífeyrissjóðir og aðrir innlendir vörsluaðilar séreignarlífeyrissparnaðar hafa fengið nýja undanþágu frá lögum um gjaldeyrismál til fjárfestingar í fjármálagerningum útgefnum í erlendum gjaldeyri. Þetta kemur fram í tilkynningu frá Seðlabanka Íslands. Samanlagt hafa þessir aðilar heimild til að fjárfesta fyrir 100 milljarða króna á næsta ári.
Í tilkynningunni kemur fram að frá miðju ári 2015 og til loka árs 2016 hafi lífeyrissjóðir og aðrir vörsluaðilar séreignarlífeyrissparnaðar fjárfest fyrir 95 milljarða króna erlendis, þar af fjárfestu þeir fyrir 85 milljarða á þessu ári.
Verið að draga úr uppsafnaðri fjárfestingarþörf
„Sem fyrr eru rökin fyrir heimildinni þau að þjóðhagslegur ávinningur fylgir því að lífeyrissjóðir bæti áhættudreifingu í eignasöfnum sínum," segir í tilkynningu Seðlabankans. „Þá er æskilegt að draga úr uppsafnaðri erlendri fjárfestingarþörf þeirra áður en fjármagnshöft verða endanlega losuð og þar með hættu á óstöðugleika í gengis- og peningamálum. Til lengri tíma litið hafa þessar auknu heimildir sjóðanna hverfandi áhrif á gjaldeyrisstöðu þjóðarbúsins því gera má ráð fyrir að gjaldeyriskaup lífeyrissjóðanna á næsta ári muni draga úr þörf þeirra til gjaldeyriskaupa síðar.
Fjárfestingarheimildinni verður skipt á milli lífeyrissjóðanna og annarra vörsluaðila með þeim hætti að annars vegar verður horft til samtölu eigna, sem fær 86% vægi, og hins vegar til iðgjalda að frádregnum lífeyrisgreiðslum, sem fær 14% vægi. Útreikningurinn byggir á upplýsingum úr síðustu ársreikningabók Fjármálaeftirlitsins um lífeyrissjóði, þ.e. tölum frá árinu 2015. Undanþágan mun miðast við að heimild hvers aðila gildi til 31. desember 2017 og dreifist með jöfnum hætti á mánuði ársins."
Í tilkynningu Seðlabankans segir að breytingar á lögum (87/1992) um gjaldeyrismál, sem tóku gildi í október, hafi falið í sér veigamikil skref í losun fjármagnshafta á einstaklinga og fyrirtæki.
Lítið útstreymi fjár úr landi
„Útstreymi fjár úr landi hefur hingað til verið lítið og fátt bendir til þess að það breytist að marki eftir að takmörk á erlenda fjárfestingu verða rýmkuð frekar nú um áramótin og millifærsla innstæðna verður heimiluð
Gjaldeyrisstaða þjóðarbúsins hefur batnað verulega samfara miklu gjaldeyrisinnstreymi, sem meðal annars má rekja til metafgangs á viðskiptajöfnuði á þriðja ársfjórðungi, og líkur á miklu gjaldeyrisútstreymi í kjölfar frekari losunar hafta hafa minnkað verulega. Því er nú unnt að veita heimild til erlendrar fjárfestingar sem spannar lengra tímabil en áður, þ.e.a.s. fyrir allt næsta ár, auk þess að hækka heimildina frá því sem hún var í ár. Þetta mun auðvelda lífeyrissjóðunum gerð fjárfestingaráætlana og stuðla að auknu hagræði í erlendum verðbréfakaupum. Sem fyrr verður þó gerð krafa um að fjárfesting sjóðanna dreifist reglulega yfir árið."
Fjárhæðir geta breyst
„Heimildin fyrir næsta ár grundvallast á því að svigrúm sjóðanna til erlendrar fjárfestingar verði sem mest en þó ekki þannig að þeir selji innlendar eignir eða dragi sig út af innlendum skuldabréfamarkaði í þeim mæli að verulegri röskun valdi. Heimildin er veitt með fyrirvara um að fjárhæðir geti breyst ef svigrúm til gjaldeyriskaupa reynist umtalsvert minna en horfur eru á nú, t.d. sakir óhagstæðrar þróunar greiðslujafnaðar eða annarra breyttra aðstæðna. Verði framhald á öflugu gjaldeyrisinnstreymi á árinu 2017 kynni á hinn bóginn að skapast svigrúm til hækkunar heimilda lífeyrissjóðanna til erlendrar fjárfestingar."
