Félag atvinnurekenda segir eftirspurn eftir tollkvótum til að flytja inn tollfrjálsar búvörur aldrei hafa verið jafnmikla, en nú er komið í ljós hve margir sóttu um tollkvóta fyrir seinni hluta ársins 2017.

Segir félagið hana vera frá því að vera fjórföld á við framboðinn kvóta í allt að tæplega sjöfaldan þann kvóta sem er í boði og munu umsækjendur keppa um kvótann með uppboði.

Ávinningur neytenda hverfur

Ólafur Stephensen, framkvæmdastjóri Félags atvinnurekenda segist hafa áhyggjur af því að þessar aðstæður hækki útboðsgjaldið, en á sama tíma hefur verið frestað gildistöku nýs tollasamnings við ESB sem auka átti tollkvótann verulega.

„Við gagnrýndum harðlega þá aðgerð atvinnuvegaráðuneytisins að fjölga uppboðum á tollkvóta, enda hefur hún leitt til hækkunar á útboðsgjaldinu,“ segir Ólafur.  „Fjölgun ferðamanna og harðari samkeppni á smásölumarkaði er svo líkleg til að bæta enn í umframeftirspurnina. Þessi þróun þýðir að útboðsgjaldið leitar jafnvægis við almenna tolla sem lagðir eru á viðkomandi vörur og ávinningur neytenda af tollfrelsinu hverfur.“

Segir Ólafur mat félagsins vera að þetta fyrirkomulag á úthlutun tollkvóta sé ólögmætt, þrátt fyrir breytingar sem gerðar voru á búvörulögum í kjölfar dóma Hæstaréttar um að það sé andstætt stjórnarskrá að innheimta útboðsgjald.

Valkvæðir skattar ólögmætir

Páll Rúnar M. Kristjánsson, hæstaréttarlögmaður sem fer með málið fyrir hönd þriggja innflutningsfyrirtækja sem hafa kært málið að nýju segir stjórnarskrána banna valkvæða skattlagningu ráðherra.

„Í fyrra staðfesti Hæstiréttur að þessi gjaldtaka væri skattur, þessi skattur væri valkvæður og gjaldtakan því ólögmæt. Þá voru valkostir ráðherra þrír; að úthluta tollkvóta með hlutkesti, opna fyrir innflutning án gjalda og svo að bjóða tollkvótana upp, en í því felst að mati Hæstaréttar skattlagning,“ segir Páll Rúnar.

„Í dag eru kostirnir hins vegar ennþá tveir. Annars vegar að leggja á skatt og hins vegar að opna á innflutning á þessu magni án gjalda. Þetta fer því áfram í bága við ákvæði stjórnarskrárinnar. Ráðherra getur einfaldlega ekki bara valið hvort hann leggur á skatt eða ekki.

Eftir dóm Hæstaréttar þá getur ráðherra ekki borið fyrir sig lögvillu. Ráðherra má ljóst vera að þetta er skattur og að hann sé valkvæður. Það er því orðið mjög brýnt að breyta þessu kerfi, enda ekki hægt að leggja það fyrir ráðherra að brjóta vísvitandi gegn ákvæðum stjórnarskrár, slíkt væri á skjön við öll viðtekin sjónarmið um ráðherraábyrgð.“