Eitt ár, upp á dag, er liði frá því að Úrvalsvísitalan náði hápunkti sínum. Hún reis hátt, var 9.016 stig sem er hæsta lokagildi hennar frá upphafi. Frá þeim tíma hefur hún lækkað um 54%, samkvæmt upplýsingum frá greiningardeild Glitnis.
Það var 22. júní 2007 sem lausafjárkrísan gerði fyrst vart við sig, er bandaríski fjárfestingabankinn Bear Stearns tilkynnti að tveir sjóðir bankans, sem fjárfest höfðu í skuldabréfavafningum tengdum áhættusömum fasteignalánum, myndu engri ávöxtun skila, að sögn greiningardeildarinnar. Í kjölfarið fylgdu fleiri bandarískar fjármálastofnanir tilkynntu um sambærileg vandræði, eftir vafasamar fjárfestingar af þessu tagi.
„Krísan vatt síðan upp á sig og breyttist fljótlega frá því að vera bandarísk undirmálslánakrísa í að verða alþjóðleg lausafjárkrísa enda vandræði af þessu tagi bráðsmitandi í alþjóðavæddu fjármálakerfi nútímans,“ segir greiningardeildin.
Umfang lausafjárkrísunnar kom seint í dagsljósið
Áhugavert er að líta í baksýnisspegilinn á þessum tímamótum, að mati greiningardeildarinnar. Athygli vekur hversu seint umfang og alvarleiki lausafjárkrísunnar kom raunverulega fram í dagsljósið.
„Lausafjárkrísan var frekar sein að festa land á Íslandsströndum. Íslenski hlutabréfamarkaðurinn hélt góðum dampi fram á haust og spiluðu uppgjör 2. ársfjórðungs stórt hlutverk í þeirri þróun enda voru þau velflest á eða yfir væntingum. Auk þess höfðu kaup Novators á Actavis jákvæð áhrif á íslenskan hlutabréfamarkað á þessum tíma en kaupin losuðu um mikið fjármagn sem leitaði sér nýs farvegar á íslenskum hlutabréfamarkaði. Það var í raun ekki fyrr en í nóvember 2007 sem Úrvalsvísitalan fór að gefa eftir fyrir alvöru þrátt fyrir að óróa fór að gæta á mörkuðum mun fyrr,“ segir greiningardeildin.
