Alþjóðlegar efnahagshorfur hafa versnað að undanförnu og kann það að hafa neikvæð áhrif á íslenskan þjóðarbúskap. Verðbólga í okkar helstu viðskiptalöndum hefur ekki verið meiri í áratugi og hafa seðlabankar gripið til brattra vaxtahækkana. Þá hefur stríðið í Úkraínu haft í för með sér hærra orkuverð í Evrópu og hefur það ásamt öðrum þáttum aukið óvissu. Áhætta tengd fjármálastöðugleika hér á landi hefur því vaxið vegna versnandi ytri aðstæðna og líkur eru á að sú þróun haldi áfram. Þetta er meðal þess sem kemur fram í nýbirtri yfirlýsingu fjármálastöðugleikanefndar.

Nefndin segir viðnámsþrótt kerfislega mikilvægu bankanna vera mikinn. Eiginfjár- og lausafjárstaða þeirra sé sterk. Álagspróf Seðlabanka Íslands fyrir árið 2022 sýni að bankarnir hafi getu til að bregðast við ytri áföllum og á sama tíma stutt við heimili og fyrirtæki.

Beiting lánþegaskilyrða og vaxtahækkanir hafi dregið úr spennu á fasteignamarkaði. „Fasteignaverð á Íslandi hefur hækkað mikið og vikið umtalsvert frá undirliggjandi þáttum sem alla jafnan ráða þróun þess. Hækkunin hefur að mestu verið eiginfjárdrifin og skuldir heimilanna hafa fylgt tekjum síðustu ár. Beiting lánþegaskilyrða á fasteignamarkaði hefur dregið úr nýjum áhættusömum lánveitingum, stuðlað að auknu hlutfalli eiginfjár og varðveitt greiðslugetu nýrra lántakenda. Þetta ásamt vaxtahækkunum hefur dregið úr spennu á fasteignamarkaði,“ segir í yfirlýsingu fjármálastöðugleikanefndar.

Aukin ytri óvissa undirstriki mikilvægi þess að viðhalda viðnámsþrótti íslenska fjármálakerfisins. Staðan hér á landi sé betri en víðast hvar í viðskiptalöndum okkar en halda þurfi fullri árvekni til að varðveita fjármálastöðugleika.

Nefndin ákvað að halda sveiflujöfnunaraukanum óbreyttum. „Ákvörðun nefndarinnar frá september 2021 um að hækka aukann úr 0% í 2% tekur gildi á morgun, 29. september.“

Þá áréttar nefndin í yfirlýsingunni mikilvægi þess að auka öryggi í innlendri greiðslumiðlun til að tryggja rekstrarsamfellu, meðal annars með vísan til vaxandi netógnar. Skref hafi verið tekin í átt að óháðri innlendri smágreiðslulausn sem sé mikilvægt í ljósi stöðunnar.

Fjármálastöðugleikanefnd kveðst loks ætla að halda áfram að beita þeim stýritækjum sem hún hefur yfir að ráða til að varðveita fjármálastöðugleika þannig að fjármálakerfið geti staðist áföll, miðlað lánsfé og greiðslum og dreift áhættu með viðhlítandi hætti.