Björgólfur Thor Björgólfsson, segir Íslendinga enn ekki virðast hafa náð skýrri sýn á atburðina í kringum efnahagshrunið í færslu á vefsvæði sínu btb.is . Deilur um orsakir hrunsins og leit af sökudólgum standi enn yfir og muni eflaust gera það 10 árin til viðbótar.

Björgólfur Thor bendir á að hann hafi beðist afsökunar á þætti sínum i bankahruninu þegar rannsóknarskýrsla Alþingis kom út árið 2010. „Ég reiknaði með að aðrir fylgdu í kjölfarið og bæðust afsökunar á hlut sínum í aðdraganda hrunsins. Ég varð alveg gáttaður þegar enginn brást við. Ekki bissnissmenn, ekki bankamenn, ekki embættismenn, ekki eftirlitsaðilar, ekki fjölmiðlamenn, ekki þingmenn, ekki ráðherrar, ekki fyrrverandi stjórnendur Seðlabankans. Það var enginn annar sem baðst afsökunar! Þannig urðu aldrei til nein drög að sáttum þegar samfélagið þurfti mest á því að halda,“ segir Björgólfur í færslunni.

Þá hafi braskið hafist áður en ríkisbankarnir voru einkavæddir. „Þannig hefur t.d. verið upplýst að í blekkingarleiknum með aðkomu þýska bankans Hauck & Aufhäuser í Búnaðarbankanum var sett upp flétta, sem tryggði Ólafi Ólafssyni og félaginu Dekhill Advisors 11 milljarða króna á núvirði. Því er vandlega haldið leyndu fyrir skattrannsóknarstjóra hverjir eiga Dekhill Advisors, en ýmsir sem þekkja þokkalega til hafa hvíslað því að mér að þar að baki séu stærsti hluthafi og æðstu stjórnendur Kaupþings,“ segir Björgólfur Thor.

Björgólfur segir upphaf og endi sögu bankanna í uppgangi og hruni markast af óskýrðu braski Kaupþingsmanna. „Þeir keyptu Búnaðarbankann með því að segja ósatt um aðkomu þýsks banka. Og þeim tókst líka að bjaga allar björgunartilraunir í ráðherrabústaðnum dagana fyrir hrun með því að segja ósatt um aðkomu Al-Thani. Sú stóra lygi varð til þess að Kaupþing virtist sterkari banki en hann í raun var. Hæstiréttur fjallaði um það mál og sagði brot Kaupþingsmanna „þaulskipulögð, drýgð af einbeittum ásetningi og eindæma ófyrirleitni og skeytingarleysi.“ Það má því segja að tvær stærstu ákvarðanir ríkisstjórnar Íslands varðandi Kaupþing/Búnaðarbankann séu byggðar á blekkingum. Bæði árið 2002 og 2008. Það ætti því ekki að koma á óvart að fyrrverandi forsætisráðherra upplifi að hann hafi verið blekktur til að afhenda gjaldeyrisforða þjóðarinnar,“ segir Björgólfur og vísar þar í nýlegt viðtal við Geir H. Haarde þar sem hann sagðist hafa verið blekktur þegar hann samþykkti að lána skyldi 500 milljónir evra til Kaupþings gegn veði í FIH bankanum, 6. október. 2008, daginn sem neyðarlögin voru sett.

Stinga höfðinu í sandinn

Þá segir Björgólfur Thor að braskið sé enn allt í kringum okkur og vísar til sjávarútvegsins. „Kvótagreifar setja nýtt met í arðgreiðslum og gefa almenningi fingurinn, á meðan margir þingmenn streitast við að finna leið sem tryggir að útgerðin greiði sem allra minnst fyrir aðgang sinn að þjóðareign. Af hverju rennur arðurinn af auðlindinni ekki í sameiginlegan sjóð þjóðarinnar, eins og arður Norðmanna af olíuvinnslu? Enginn lærdómur þar,“ segir hann.

„Og nýjustu dæmi af útgerðarbraski sýna, að enn og aftur eru menn að kaupa fyrirtæki og selja þau svo aftur fyrirtækjum sem skráð eru á markaði og innleysa þannig gríðarmikinn hagnað á stuttum tíma. Slík viðskipti minna á ítrekaðar sölur á Sterling flugfélaginu heitna, sem var svo eftirsótt að sömu menn börðust um að eiga það til skiptis. Þessi herlegheit eru síðan fjármögnuð af banka í eigu ríkisins. Ég spyr bara: Eru þessir kvótagreifar í persónulegum ábyrgðum fyrir skuldbindingum sínum? Ef ekki, þá er geggjunin ennþá algjör,“ segir hann. Vera má að þar eigi Björgólfur Thor annars vegar við viðskipti tengd Brimi og HB Granda og hins vegar kaup fjárfesta á Icelandic Iberica af Framtakssjóði Íslands, sem svo var selt áfram til Iceland Seafood, með sjöfaldri ávöxtun, átján mánuðum síðar. Brim keypti ríflega þriðjungshlut í HB Granda fyrr á þessu ári en HB Grandi hyggst nú kaupa útgerðarfélagið Ögurvík af Brimi.

Íslendingar virðist lítið hafa lært. „Nú velti ég því fyrir mér, hvað þeim gengur til sem sjá hættumerkin um allt en stinga bara höfðinu í sandinn og láta sem ekkert sé. Sama krónustefnan er rekin áfram, með himinháum vöxtum fyrir almenning, af fólki sem á að vita betur. Þar hefur lærdómurinn ekki skilað sér. Fyrst eftir hrun virtust allir af vilja gerðir til að læra af því og þeim mistökum sem gerð voru. Ýmsar hugmyndir komu fram um hvernig breyta mætti kerfinu og bæta, til að tryggja að aldrei aftur yrði hrun. Þær breytingar hafa verið fáar og smáar. Var ekki haft eftir Albert Einstein að það væri beinlínis skilgreining á brjálæði að gera sama hlutinn aftur og aftur, en búast við annarri niðurstöðu?“ spyr Björgólfur.