Allt frá því að áætlun um afnám hafta var kynnt í júní hefur verið beðið eftir nánari útfærslu á afnámi hafta. Í kynningu var mikil áhersla lögð á stöðugleikaskatt, sem átti að geta skilað um 860 milljörðum króna í ríkissjóð. Af því sem birst hefur í kjölfarið má hins vegar ætla að stöðugleikaskatturinn komi ekki til framkvæmda, heldur muni þrotabúin undirgangast stöðugleikaskilyrði, en útfærsla á því er öllu óljósari. Farið hefur verið yfir þær tillögur sem lagðar voru fram að kynningu á áætluninni lokinni og var það mat manna að í stað 860 milljarða myndu um 500 milljarðar króna renna með einum eða öðrum hætti til ríkissjóðs.
Stöðugleikaskilyrðin hafa ekki verið kynnt, en þau eru m.a. byggð á greiðslujafnaðargreiningu sem unnin var í Seðlabanka Íslands. Skilyrðunum er ætlað að tryggja að afnám hafta muni ekki hafa of neikvæð áhrif á gengi krónunnar eða á hagkerfi Íslands almennt. Mikilvægt er því að skilyrðin, sem og sú greining sem þau byggja á, séu í takt við þá þróun sem fram undan er í efnahagslífinu. Skilyrðin hafa ekki, frekar en greiðslujafnaðargreiningin sjálf, verið gerð opinber og er því erfitt – ef ekki ómögulegt – að meta það hversu trúverðug þau eru.
Í sömu viku og áætlunin var kynnt birti Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn stöðuskýrslu um Ísland, en efni skýrslunnar fór ekki hátt, enda var frétt fréttanna áætlun ríkisstjórnarinnar.
Þar kemur fram að þrátt fyrir að AGS sjái margt jákvætt í þróun síðustu missera hér á landi og að framtíðin sé vissulega nokkuð björt, þá er sjóðurinn öllu varkárari en íslensk stjórnvöld í spá sinni um framhaldið. Sést það til dæmis á því að spá sjóðsins um hagvöxt og vöru- og þjónustujöfnuð á næstu árum er mun lægri en spá Seðlabankans.
Reyndar endurskoðaði Seðlabankinn spá sína niður á við í Peningamálum, sem komu út í gær, en engu að síður er Seðlabankinn mun bjartsýnni á þróun næstu ára en AGS. Þessir tveir þættir, hagvöxtur og vöru- og þjónustujöfnuður, skipta verulegu máli þegar unnin er greiðslujafnaðargreining. Miðist stöðugleikaskilyrðin t.d. við spá Seðlabankans frá því í vor gæti verið að þau nægi ekki til að viðhalda hér stöðugleika við afnám hafta.
Nánar er fjallað um málið í Viðskiptablaðinu. Áskrifendur geta nálgast pdf-útgáfu af blaðinu með því að smella á hlekkinn Tölublöð .