Skilyrði fjárfestingarleiðar Seðlabankans voru strangari en varðandi annað fjármagnsflæði og því stenst ekki sú skoðun að hún hafi verið opinber peningaþvættisleið. Þetta er í hnotskurn niðurstaða greinar eftir Már Guðmundsson, fyrrum Seðlabankastjóri, sem birt var í dag á vef Kjarnans.
Yfirskrift greinarinnar er Fjárfestingarleiðin og peningaþvætti og segist Már hafa verið nauðbeygðan til að skrifa hana vegna þess á hve miklum villigötum umræðan um er um peningaþvætti í tengslum við fjárfestingaleið Seðlabankans. „Ég sýni fram á í greininni að fullyrðingar um að fjárfestingarleiðin hafi verið opinber peningaþvættisleið standast ekki. Skilyrði fjárfestingarleiðar voru strangari en varðandi annað fjármagnsinnflæði og Ísland er ekki á gráum lista FATF vegna hennar,“ skrifar Már.
„Þeir sem tóku þátt í fjárfestingarleiðinni gerðu það í gegnum fjármálafyrirtæki (aðallega innlenda viðskiptabanka) sem höfðu gert samning við Seðlabankann um slíka milligöngu. Í útboðsskilmálum og í milligöngusamningum er skýrt tekið fram að fjármálafyrirtækin skyldu annast könnun á umsækjendum með tilliti mögulegs peningaþvættis. Það var ófrávíkjanlegt skilyrði að umsókn fylgdi staðfesting fjármálafyrirtækis að slík könnun hefði farið fram með jákvæðri niðurstöðu,“ segir Má og bætir við að þessu til viðbótar máttu umsækjendur ekki hafa brotið gegn fjármagnshöftunum eða vera til rannsóknar fyrir slík brot.
„Af ofangreindu má ljóst vera að fjárfestingarleiðin var háð strangari skilyrðum en átti við um annað innstreymi. Þau sem ætluðu sér aðallega að flytja illa fengið fé til landsins voru því í betri stöðu til að fela slóð sína með því að fara eftir almennum leiðum sem opnar voru, Segir Már,“ sem segist þó ekki geta útilokað að illa fengið fé hafi sloppið í gegnum nálaraugu fjárfestingarleiðarinnar.
„Hafi peningaþvættisathugunum fjármálafyrirtækja í tengslum við fjárfestingarleiðina verið ábótavant, sem ekki verður fullyrt um hér, stafaði það ekki af hönnun fjárfestingarleiðarinnar sem slíkrar og hefur þá líklega verið raunin í öðrum tilfellum einnig.“