Fjármálaeftirlitið hefur skipað sérstaka skilanefnd um rekstur Glitnis, með vísan í 5. grein laga um heimild til fjárveitingar úr ríkissjóði vegna sérstakra aðstæðna á fjármálamarkaði.

Þetta kemur fram í tilkynningu frá Þorsteini Má Baldvinssyni, stjórnarformanni Glitnis.

Þar kemur fram að stjórn Glitnis óskaði eftir því bréflega á mánudagskvöld að Fjármálaeftirlitið nýtti sér nýfengnar heimildir í lögum til að flýta fyrirhuguðum hluthafafundi til samþykktar á aukningu hlutafjár félagsins um 600 milljónir evra í samræmi við hlutafjárloforð ríkisins.

„Fjármálaeftirlitið svaraði ekki þessari málaleitan,“ segir í tilkynningunni.

„Vegna þessa gat ekki orðið af innborgun hlutafjárins í dag. Með því varð undir kvöld ljóst að skilyrði laganna um skilanefnd ættu við.“

Þá segir Þorsteinn Már í tilkynningunni að sú atburðarás sem ríkisstjórn og Seðlabanki Íslands hrundu af stað þann 29. september hafi haft ófyrirséðar afleiðingar fyrir Glitni og íslenskan fjármálamarkað.

Það sem hér fer eftir er tekið beint úr tilkynningu Þorsteins Más:

Aðdragandi málsins

Þann 25. september síðastliðinn óskaði stjórnarformaður Glitnis eftir því að Seðlabanki veitti Glitni lán að upphæð 600 milljónir evra, gegn tryggingum að verðmæti um 1.345 milljónir evra.

Beiðni Glitnis snerist óvænt upp í kaup ríkisins á 75% hlutafjár í Glitni. Stjórn og stærstu eigendum Glitnis var gerð grein fyrir því að aðrir kostir væru ekki í boði.

Alvarlegar afleiðingar

Fulltrúar Glitnis gerðu Seðlabanka grein fyrir því að slíkt inngrip gæti haft verulega alvarlegar afleiðingar fyrir íslenskt fjármálakerfi og samfélagið allt. Þessar viðvaranir reyndust því miður réttar og afleiðingarnar hafa nú komið í ljós. Við eðlilega fyrirgreiðslu til Glitnis hefði þetta ekki gerst.

Aðgerð stjórnvalda leiddi ekki aðeins til vantrausts erlendra aðila á Glitni, heldur á íslenskum fjármálamarkaði sem aftur leiddi til lækkunar lánshæfismats fjármálastofnana og ríkisins. Lækkun lánshæfismats virkjaði ákvæði lánasamninga sem gerði það að verkum að bankinn þurfti að greiða upp hluta langtímalána fyrir gjalddaga.

Neikvæð umfjöllun erlendra greiningaraðila og fjölmiðla varð einnig til þess að lánalínur lokuðust og skammtímafjármögnun varð enn erfiðari en ella fyrir Glitni og aðra íslenska banka.

Glitnir upplýsti Seðlabanka um þessi áhrif sem á móti lýsti sig reiðubúinn til þess að styðja við lausafjárstöðu bankans. Af þeim stuðningi hefur enn ekki orðið frekar en greiðslu umsamins hlutafjárframlags ríkisins.

Í því sambandi er rétt að árétta að tveir bankastjórar Seðlabankans, þeir Davíð Oddsson og Eiríkur Guðnason, undirrituðu sérstaka staðfestingu á ensku með fyrirsögninni “The government of Iceland acquires 75% share in Glitnir bank.” Sú staðfesting var send erlendum lánveitendum bankans.

Loforð og efndir

Þegar ríkið veitti Glitni hlutafjárloforð sitt 29. september hafði Fjármálaeftirlitinu og Seðlabankanum verið veittur víðtækur aðgangur að nauðsynlegum gögnum um eignagæði, fjárhagstöðu og rekstur bankans. Þessir aðilar voru þannig vel upplýstir um sterka eignastöðu.  Allar fullyrðingar um brostnar forsendur fyrir hlutafjáraukningu ríkisins eru því rangar.

Afdrifarík ákvörðun

Sú ákvörðun Seðlabanka að svara umleitan Glitnis með afarkostum til hluthafa hefur sett af stað keðjuverkun sem ekki sér fyrir endann á.

Verndun verðmæta

Stjórn Glitnis telur einsýnt að mikil verðmæti muni glatast og harmar það. Mikill auður felst í því fólki sem starfar hjá bankanum og þekkingu þess. Það er á ábyrgð ríkisins að gera allt sem í valdi þess stendur til að standa vörð um þau verðmæti.

Stjórn Glitnis hvetur til þess að allt verði gert til að tryggja að starfsfólk Glitnis haldi störfum sínum. Fólkið okkar hefur staðið sig frábærlega í því mikla ölduróti sem verið hefur síðustu viku. Stjórn Glitnis færir starfsfólki bankans þakklæti sitt fyrir einstaklega vel unnin störf í þágu hans og óskar því velfarnaðar í framtíðinni.