Eftirlitsstofnun EFTA (ESA) ákvað í dag að gera ekki athugasemdir við tilraunir sem íslensk stjórnvöld gerðu til að endurreisa Sparisjóð Norðurlands og þrjá forvera hans, Sparisjóði Bolungarvíkur, Svarfdæla og Þórshafnar. Aðgerðir skiluðu ekki þeim árangri sem að var stefnt.

Fram kemur í tilkynningu um málið að eiginfjárhlutfall hafi lækkað niður fyrir kröfu fjármálaeftirlitsins og ekki náðist samkomulag við fjárfesta um að leggja sjóðnum til nýtt eigið fé. Forráðamenn sjóðsins hófu viðræður við þrjá stærstu viðskiptabankana, hvern í sínu lagi, um yfirtöku á sjóðnum. Niðurstaðan var að Landsbankinn tók yfir sjóðinn þann 7. september sl.

Aðgerðunum sýndur skilningur

Forseti eftirlitsstofnunar EFTA, Sven Erik Svedman segir að ESA hafi sýnt stjórnvöldum skilning á því að endurreisa smærri banka til að halda uppi virkri samkeppni á innlendri bankastarfsemi.

„Það er miður að endurskipulagning sparisjóða á Íslandi hefur tekið mun lengri tíma og skilað minni árangri en stjórnvöld gerðu ráð fyrir. Smærri bankar á íslenskum fjármálamarkaði geta haft jákvæð áhrif á samkeppni. Því hefur Eftirlitsstofnun EFTA sýnt viðleitni íslenskra stjórnvalda til að endurreisa sparisjóði skilning. Í ljósi þess að tilraunir til að endurreisa Sparisjóð Norðurlands hafa nú mistekist er mikilvægt að íslensk stjórnvöld leiti allra leiða til að viðhalda virkri samkeppni í innlendri bankastarfsemi,“

Ríkisaðstoðin var upphaflega veitt í júní og desember 2010. Þá hlaut hún tímabundið samþykki sem hluti áætlunar um að tryggja áframhaldandi rekstur fimm smærri sparisjóða.  Forsenda samþykkis ESA var að lagðar yrðu fram áætlanir um endurskipulagningu sparisjóðanna. Skil áætlana þess efnis töfðust og frestuðust ítrekað. Að lokum kom í ljós að ekki tókst að endurskipuleggja Sparisjóð Norðurlands þannig að rekstur hans yrði lífvænlegur á ný.

Eftir yfirtöku Landsbankans á Sparisjóði Norðurlands er óþarft er að meta hvort ráðstafanir sem gripið var til hefðu tryggt rekstrarhæfi sparisjóðsins til langs tíma. Að mati ESA lögðu eigendur sparisjóðanna og lánardrottnar þeirra fram hæfilegt framlag til endurskipulagningarinnar. Samkeppnisröskun vegna aðstoðarinnar var lítil og áhrif á viðskipti milli aðildarríkja EES-samningsins óveruleg. Í ljósi þessa ákvað ESA að samþykkja ráðstafanirnar þótt í þeim felist ekki aðgerðir til að draga úr röskun á samkeppni.