Jóhannes Þór Skúlason, framkvæmdastjóri Samtaka ferðaþjónustunnar, segir gjaldtöku við Jökulsárlón ekkert annað en tekjuöflun fyrir ríki eða stofnanir en innheimta á svæðinu hófst í gær.
Í nýrri gjaldskrá Vatnajökulsþjóðgarðs frá 2. mars var veitt heimild fyrir innheimtu þjónustugjalda við Jökulsárlón.
Í fundargerð suðursvæðis þjóðgarðsins frá 6. mars segir að vonir standi til að hægt verði að setja upp myndavélar fyrir 1. apríl, prófa þær í tvo mánuði og hefja svo innheimtu 1. júní.
Rök stjórnmálamanna halda ekki vatni
„Nú er að hefjast gjaldtaka við Jökulsárlón. Þegar opinber gjaldtaka er sett á við ferðamannastaði eru tvenns konar sjónarmið sem ráða för, annars vegar álagsstýring (t.d. til að stýra ágangi, umferð og fjölda ferðamanna á svæðinu og vernda náttúru) og hins vegar tekjuöflun opinberra aðila.,“ skrifar Jóhannes Þór á facebook í dag.
„Oft er þessu tvennu ruglað saman í umræðunni, t.d. nota stjórnmálamenn gjarnan stýringu sem rök fyrir gjaldtöku sem í raun er hugsuð sem tekjuöflun fyrir ríki eða stofnanir,“bætir hann við
Jóhannes segir gjaldtökuna því hvorki ávísun á stýringu, né öfugt.
„Það getur verið í góðu lagi að ferðamenn greiði gjald fyrir þjónustu sem þeir njóta á ferðamannastöðum, t.d. bílastæði, aðgang að salerni, stíga og útsýnispalla, öryggisinnviði og fleira í þeim dúr.“
Kostnaður er 1000 krónur fyrir hvern fólksbíl en áætlað er að tekjurnar gætu numið um 40 milljónir á árien ríkið keypti jörðina Fell við Jökulsárlón árið 2017..
Ferðaþjónustan getur ekki samþykkt þessa nálgun
Jóhannes segir að í tilfelli gjaldtöku við Jökulsárlón eru tvö lykilprinsipp brotin varðandi skynsamlega gjaldtöku af ferðamönnum.
„Annars vegar sú grunnregla að þeir greiði sem njóti þjónustunnar sem greitt er fyrir. Við Jökulsárlón greiðir herra Müller í dag fyrir þjónustu sem frú Brown mun njóta eftir tvö ár. Ferðaþjónustan getur ekki samþykkt slíka nálgun.“
„Hins vegar er þessi gjaldtaka sett á með allt of skömmum fyrirvara, þrem mánuðum, sem leiðir til þess að fyrirtæki sem hafa selt ferðir á Jökulsárlón með löngum fyrirvara munu greiða gjaldið, en ekki ferðamennirnir sem þau flytja þangað. Þessa staðreynd höfum við hjá SAF margtuggið ofan í bæði ráðherra, sveitarfélög og þjóðgarða síðustu ár og það eru mikil vonbrigði að enn og aftur skuli þessi grunnregla um eðlilegan fyrirvara gjaldtöku þverbrotin.“
Hann segir ágætt að átta sig því fyrir umræðuna að í þessari gjaldtöku felst engin álagsstýring á áfangastaðnum umfram það var áður en hún var sett á. „Hún er bara tekjuöflun fyrir hið opinbera,“ skrifar Jóhannes að lokum.
