Laun hjá opinberum aðilum hækkuðu meira en í einkageiranum frá janúar 2020 til janúar 2021 að því er fram kemur í Hagsjá hagfræðideildar Landsbankans . Laun á almenna markaðnum hækkuðu um 8,5% á því tímabili en um 16,1% á þeim opinbera, þar af um 13,7% hjá ríkinu og 18,7% hjá sveitarfélögunum. Á sama tíma hækkaði launavísitalan fyrir alla um 10,3%.

Bent er á að á síðustu misserum hafi  myndaðist bil á milli launaþróunar á almenna og opinbera vinnumarkaðnum þar sem kjarasamningar á opinbera markaðnum voru gerðir mun seinna en á þeim almenna. „Þetta bil hefur nú verið brúað að fullu og rúmlega það,“ að því er fram kemur í Hagsjánni.

Þá er kaupmáttaraukning undanfarin ár um 6%. Launavísitalan hækkaði um 0,35% á milli febrúar og mars, samkvæmt tölum frá Hagstofu Íslands og mælist nú hækkun launavísitölu 10,6% undanfarið ár á meðan verðbólga mælist 4,3%. Kaupmáttur launa sé því mikill í sögulegu samhengi.

© Aðsend mynd (AÐSEND)

Úr Hagsjá Lansdbankans. Launavísitala á almenninum og opinberum vinnumarkaði.

Frá janúar 2020 til janúar 2021 hækka laun verkafólks mest á almennum vinnumarkaði eða um 13,3% en stjórnenda um 4%. Landsbankinn bendir á að markmið samninganna um að hækka lægstu laun meira en annarra tekist að einhverju leyti sé horft til þess að laun verkafólks og þjónustu-, sölu- og afgreiðslufólks hækki meiri en annarra.

Launaþróunin sé um margt óvenjuleg miðað við kreppur hér á landi. „Þróun launa um þessar mundir er í nokkru ósamræmi við margar aðrar stærðir í hagkerfinu. Sú breyting hefur orðið á seinustu árum að áföll á vinnumarkaði vegna kreppu koma meira fram í atvinnuleysi en áður. Fyrr á tímum lækkaði kaupmáttur launa yfirleitt mikið í kreppum vegna gengisfalls og mikillar verðbólgu. Launahækkanir nú í byrjun árs hafa verið miklar og kaupmáttarstig er sögulega hátt. Ef horft er á launaþróun í fyrri kreppum má sjá að sú jákvæða launaþróun sem við sjáum nú er ekki beint í takt við slakan vinnumarkað,“ segir í Hagsjá Landsbankans.