Alþjóðlega matsfyrirtækið Moody´s hefur lækkað lánshæfismat Landsvirkjunar og Íbúðalánasjóðs niður um tvo flokka. Lánshæfiseinkunn fyrirtækjanna, sem bæði eru í opinberri eigu, er nú Baa3 en var Baa1 síðast þegar lánshæfið var metið af Moody´s. Baa3 er lægsti mögulegi flokkur í svokölluðum fjárfestingaflokki. Lækki mat á fyrirtækjunum um einn flokk til viðbótar þá flokkast skuldabréf þeirra sem „rusl“.
Þar með fylgdu Landsvirkjun og Íbúðalánasjóður lækkum á lánshæfismati íslenska ríkisins sem var lækkað í sama flokk, Baa3, í gær. Bæði fyrirtækin eru með ríkisábyrgð á skuldum sínum og geta því ekki haft hærra lánshæfismat en íslenska ríkið.
Orkuveitan ein íslenskra fyrirtækja í ruslflokki
Moody´s lækkaði hins vegar lánshæfiseinkunn Orkuveitu Reykjavíkur niður í Ba1, sem þýðir að skuldabréf fyrirtækisins eru í ruslflokki. Það sem hafði helst áhrif á verra mat á Orkuveitunni er að þorri skulda hennar er í erlendri mynt á meðan að mestur hluti tekna er í krónum. Vegna þessa er Orkuveitan eina opinbera fyrirtækið sem er sett í ruslflokkinn. Reykjavíkurborg á 93,5 prósent hlut í Orkuveitunni, Akranes á 5,5 prósent og Borgarbyggð 1,0 prósent. Eigendur fyrirtækisins eru í ábyrgðum fyrir lánum þess.
Í Morgunblaðinu í morgun er haft eftir Guðlaugi G. Sverrissyni, stjórnarformanni Orkuveitunnar, að fyrirtækið hefði fengið þær upplýsingar að opinber fyrirtæki væru alltaf einum matsflokki fyrir neðan það ríki sem þau tilheyrðu. „Við áttum aldrei séns,“ segir Guðlaugur. Miðað við lánshæfismatseinkunn Landsvirkjunar og Íbúðalánasjóðs þá er það ekki rétt fullyrðing hjá Guðlaugi að opinber fyrirtæki séu alltaf einum lánshæfisflokki neðar en viðkomandi ríki. Þvert á móti er Orkuveitan ein af þeim þremur opinberu fyrirtæki sem Moody´s gefur einkunn sem tilheyrir ruslflokki.
Skiptir opinber fyrirtæki miklu máli
Lánshæfismatseinkunn skiptir ríkissjóð ekki miklu máli sem stendur þar sem hann er ekki að sækja sér fé á almennan lánamarkað. Lækkað lánshæfismat hefur þó áhrif á opinber fyrirtæki, eins og Landsvirkjun og Orkuveituna, ef þau þurfa að fjármagna ný verkefni eða endurfjármagna skuldir sem eru á gjalddaga.
