Matsfyrirtækið Standard & Poor's hefur hækkað lánshæfiseinkunn ríkissjóðs á langtímaskuldbindingum í erlendri mynt í AA- úr A+ og fyrirtækið staðfesti einnig lánshæfis­einkunnina AA+ fyrir langtímaskuldbindingar í íslenskum krónum og A-1+ fyrir skammtímaskuldbindingar í erlendri mynt og íslenskum krónum. Horfur fyrir matið eru stöðugar.

Í frétt Standard & Poor's segir eftirfarandi:

Hækkunin endurspeglar verulegar og viðvarandi framfarir í aðlög­unarhæfni og uppbyggingu íslenska bankakerfisins, ásamt jákvæðum skilyrð­um fyrir opinber fjármál sem ætti að leiða til ört lækkandi skulda hins opinbera.

Íslenska fjármálakerfið hefur styrkst eftir ójafnvægið sem skapaðist í útlánaþenslunni sem átti sér stað fyrir árið 2001. Bætt regluverk og fjármálaeftirlit ásamt auknum umsvifum á Norðurlöndum og víðar hefur eflt aðlögunar­hæfni bankakerfisins og gert það síður viðkvæmt fyrir efnahags­framvindu á Íslandi auk þess að greiða fyrir aðgangi að fjármagni. Nýleg innkoma viðskiptabankanna á fasteignalánamarkaðinn styrkir hið einkarekna fjármálakerfi frekar heima fyrir og eykur arðsemi.

Opinber fjármál standa áfram traustum fótum. Vegna mikils hag­vaxtar, einkavæðingartekna og tekjuafgangs fjárlaga til ársloka 2006 munu heildarskuldir hins opinbera halda áfram að lækka ört og verða undir 25% af VLF árið 2007 samanborið við 46% árið 2002.

Íslenska stjórnkerfið er stöðugt og sveigjanlegt og nýtur almenns stuðnings. Sveigjanlegt hagkerfi skapar landsframleiðslu sem mælist ein sú hæsta á mann í heiminum. Spáð er að hagvöxtur verði að meðaltali 5,1% á árunum 2005-2006, knúinn áfram af umfangs­miklum fjárfestingum í stóriðju og mikilli innlendri eftirspurn.

Hreinar skuldir þjóðarbúsins við útlönd eru mjög miklar á öllum sviðum efnahagslífsins og halda áfram að aukast og munu svara til 350% af heildarútflutningstekjum árið 2006. Vegna hárra raunvaxta á Íslandi hefur erlent fé verið flutt inn í íslenska hagkerfið, einkum með milligöngu innlendra banka en á vegum þeirra eru um 2/3 hlutar hreinna erlendra skulda þjóðarbúsins. Síðustu tvö árin hafa erlendir fjárfestar hins vegar fjárfest mikið í íslenskum skulda­bréfum, sérstaklega íbúðabréfum.

Mikill viðskiptahalli þrengir frekar að erlendri lausafjárstöðu. Stór­iðjuframkvæmdirnar munu setja frekari þrýsting á greiðslujöfnuðinn og mun viðskiptahallinn nálgast 11,7% af VLF árið 2006. Hins vegar munu jákvæð áhrif þeirra á útflutning minnka viðskiptahallann í 3% af VLF árið 2008. Engu að síður verður erlend lausafjárstaða Íslands áfram með því lakasta sem gerist meðal þjóða sem hafa opinbert lánshæfismat.

Um þessar mundir hafa stórfjárfestingar í álbræðslu, sem standa munu fram á árið 2007, mikil áhrif á efnahagsframvinduna. Peninga­stefnan hefur þegar borið uppi meginþungann í mótvægisaðgerðum gegn þensluáhrifum framkvæmdanna. Þetta eykur líkurnar á því að efnahagslegt ójafnvægi skapist þegar stóriðjuframkvæmdunum lýkur. Til að viðhalda lánshæfiseinkunninni skiptir þar af leiðandi sköpum að staðið verði við langtímastefnu stjórnvalda í ríkisfjár­málum. Frekari ófyrirsjáanlegri aðlögunarþörf hagkerfisins yrði að mæta með ríkisfjármálaaðgerðum, ekki með aðgerðum í peninga­málum.

Ef hreinar erlendar skuldir þjóðarbúsins aukast verulega eða ójafn­vægi grefur alvarlega um sig á ný í þjóðarbúskapnum í kjölfar stór­framkvæmdanna gæti lánshæfið versnað.