Vöxtur var í fjölda kaupsamninga milli ára á höfuðborgarsvæðinu og nærliggjandi kjörnum höfuðborgarsvæðisins ásamt Akureyri en samdráttur víðast annarsstaðar á síðasta ári.

Í nóvember var tæplega fimmtungur allra þinglýstra leigusamninga á landinu öllu vegna leigusamninga á svæðinu vestan við Kringlumýrarbraut að Seltjarnarnesi. Vextir verðtryggðra íbúðalána hafa almennt lækkað frá því í haust.

Hlutfall íbúða hækkar

Heildarfjöldi kaupsamninga vegna íbúðarhúsnæðis jókst um 3% árið 2018 frá fyrra ári. Þar af var 5,3% aukning á höfuðborgarsvæðinu frá árinu áður og 7,4 % í þéttbýliskjörnum næst höfuðborgarsvæðinu, auk Akureyrar.

Hins vegar mælist 12,4% samdráttur á öðrum svæðum á landinu milli áranna 2018 og 2019. Velta með íbúðir nam rúmlega 482 milljörðum króna á árinu 2018 sem er um 6,8% veltuaukning frá fyrra ári. Viðskipti með íbúðir í fjölbýli voru um 70,2% af heildaríbúðaviðskiptum árið 2018, samanborið við 67,8% árið áður og 67,2% árið 2016.

Leiguverð hækkar umfram kaupverð 9. mánuðinn í röð

Leiguverð á höfuðborgarsvæðinu hækkað hlutfallslega meira en íbúðaverð undanfarið ár. Mældist árshækkun vísitölu leiguverðs á höfuðborgarsvæðinu 9,2% í nóvember.

Til samanburðar hækkaði vísitala íbúðaverðs á höfuðborgarsvæðinu um 6%. Þetta er níundi mánuðurinn í röð þar sem árshækkun leiguverðs mælist meiri en árshækkun íbúðaverðs.

Leigumarkaðurinn reynist vera hvað virkastur í vesturhluta höfuðborgarsvæðisins. Í nóvember var 19% allra þinglýstra leigusamninga á landinu öllu vegna leigusamninga á svæðinu vestan við Kringlumýrarbraut að Seltjarnarnesi.

Flestir samningar á því svæði voru vegna tveggja herbergja íbúða og var meðalfermetraverð slíkrar íbúðar rúmlega 3.000 kr.

Vöxtur í óverðtryggðum lánum

Nýjustu tölur yfir ný íbúðalán heimilanna sýna að aukning í heildarupphæðum óverðtryggðra lána frá mánuðinum á undan heldur áfram, líkt og verið hefur frá því í septembermánuði.

Í nóvember síðastliðnum námu ný óverðtryggð íbúðalán, að frádregnum umfram- og uppgreiðslum eldri lána, alls um 17,6 milljörðum króna. Þetta er stærsti einstaki útlánamánuður slíkra lána til heimila frá því að bankar hófu að bjóða þau að einhverju marki í byrjun árs 2010 og lífeyrissjóðir um fimm árum síðar.

Hrein ný verðtryggð íbúðalán drógust hins vegar í heild saman um 2,9 milljarða króna í nóvember, þ.e.a.s. umfram- og uppgreiðslur eldri verðtryggðra íbúðalána voru hærri en ný verðtryggð lán heimilanna sem þeirri upphæð nemur. Hlutdeild óverðtryggðra lána var því um 120% í hreinum nýjum íbúðalánum fjármálastofnana til heimilanna í nóvember.

Vextir verðtryggðra lána hafa almennt lækkað

Ef horft er til þróunar vaxta á verðtryggðum íbúðalánum á undanförnum mánuðum kemur í ljós að vextir hafa annaðhvort staðið í stað eða lækkað um allt að 0,2 prósentustig frá því í september síðastliðnum, að undanskildum einum lánveitanda.

Sú þróun hefur þó aðeins verið á lánum með breytilega vexti þar sem fastir verðtryggðir vextir sem í boði eru út lánstímann hafa heilt yfir verið óbreyttir frá því í september 2017. Hagstæðustu breytilegu vaxtakjörin á verðtryggðum lánum til heimilanna sem í boði eru um þessar mundir eru um 2,5% en 3,5% á föstum vöxtum út lánstímann.

Eins og sjá má í mánaðarskýrslu Íbúðarlánasjóðs eru vextir verðtryggðra og óverðtryggðra lána í dag nokkurn veginn sambærilegir ef tekið er mið af opinberum verðbólguspám 12 mánuði fram í tímann.

Ef horft er framhjá eðlismun lánaformanna yfir tíma má hins vegar sjá að allt árið 2018 voru lægstu óverðtryggðu vextir húsnæðislána almennt hagstæðari en lægstu verðtryggðu vextirnir. Frá maí 2013 og fram til loka ársins 2017 var þeim málum hins vegar öfugt farið.