Hagkerfi Íslands sýnir meiri styrk en nýlegar tölur Hagstofunnar um hagvöxt gefa til kynna, að mati Jóns Bjarka Bentssonar, aðalhagfræðings Íslandsbanka.
Í ítarlegri greiningu hans kemur fram að tímabundnir þættir og takmarkanir í gögnum skekki myndina af raunverulegri hagþróun og að útlit sé fyrir betri vaxtarhorfur á seinni hluta ársins.
Samkvæmt bráðabirgðatölum Hagstofunnar minnkaði verg landsframleiðsla (VLF) um 1,9% á öðrum ársfjórðungi miðað við sama tímabil í fyrra.
Þetta kemur á óvart þar sem Seðlabankinn spáði nýlega 3% hagvexti á fjórðungnum.
Jón Bjarki bendir á að fyrstu tölur Hagstofunnar séu oft endurskoðaðar verulega síðar og að rauntölur gætu endurspeglað sterkari eftirspurn og vöxt en nú virðist.
Hann nefnir að innflutningur fjárfestingarvara hafi aukist gríðarlega, ekki síst vegna gagnaverabygginga, en hluti þessarar aukningar hafi enn ekki komið fram sem fjármunamyndun eða neysla í þjóðhagsreikningum.
Þessi tímabundna skekkja gæti því gefið ranga mynd af efnahagsumsvifum á fjórðungnum.
Þrátt fyrir samdrátt í VLF jókst innlend eftirspurn um 3,9%, knúin áfram af bæði neyslu og fjárfestingu. Sérstaklega stendur atvinnuvegafjárfesting sterk, með tæplega 14% raunvexti á fjórðungnum.
Einkaneysla heldur áfram að vaxa í takt við kaupmátt og fólksfjölgun. Skuldir heimilanna eru hóflegar og sparnaður þeirra talsverður, sem dregur úr hættu á skuldsettri neysluaukningu. Samneysla jókst hins vegar einungis um 0,3%, hægasti vöxtur í níu ár.
Útflutningur vöru dróst saman um 4,5%, mögulega vegna tímabundinna áhrifa eins og tolladeilu Bandaríkjanna og annarra þjóða.
Þjónustuútflutningur bætti það að hluta upp með 4,2% aukningu, drifinn áfram af ferðaþjónustu sem hefur reynst ein helsta stoð efnahagslífsins á þessu ári.
Á sama tíma jókst innflutningur alls um 13,4%, að miklu leyti vegna stórrar fjárfestingar í gagnaverum.
Þegar þessi tímabundni þáttur er undanskilinn er vöxtur hins vegar mun hóflegri, sem bendir til að undirliggjandi jafnvægi gæti verið betra en bráðabirgðatölur gefa til kynna.
Jón Bjarki bendir á að ef þessi vandamál leiðréttast á næstu fjórðungum, auk þess sem ferðaþjónustan stendur sterk, gæti hagvöxtur á seinni hluta ársins orðið umtalsvert meiri en tölur annars fjórðungs gefa til kynna.
Íslandsbanki spáir nú tæplega 2% hagvexti fyrir árið í heild, sem er í takt við 2,3% spá Seðlabankans frá ágúst.
Vaxtaaðgerðir Seðlabankans hafa dregið úr eftirspurnarþrýstingi en áframhaldandi verðbólgulækkun gæti skapað svigrúm til vaxtalækkana á næsta ári.
Greining Jóns Bjarka dregur þá ályktun að íslenskt hagkerfi sé enn töluvert seigt og fjarri því að stefna í efnahagskreppu. Atvinnuleysi er lágt og fjárhagsstaða heimila og fyrirtækja er sterk.
