Bandarískir hlutabréfamarkaðir hafa verið í stöðugri hækkun síðustu mánuði þrátt fyrir dökkar efnahagsspár, hækkandi tolla og versnandi afkomuhorfur fyrirtækja.
Að sögn Wall Street Journal virðist enginn eiga einfaldar eða sannfærandi skýringar á þessari þróun og viðurkenna margir sérfræðingar um þessar mundir að markaðurinn hegði sér gjarnan á órökrænan hátt til skamms tíma.
Árið 2025 hófst með bjartsýni á markaði þar sem svokölluð „Trump-viðskipti“ (e. Trump trade) ýttu undir væntingar um atvinnuvæna stefnu.
En fljótlega fóru bréf að lækka og stefndi um tíð á bjarnarmarkað eftir að nýir tollar voru settir á helstu viðskiptalönd Bandaríkjanna, þar á meðal Evrópusambandið og Japan.
Þótt hluta þeirra tolla hafi síðar verið frestað eru þeir tollar sem í gildi eru þeir hæstu frá fjórða áratug síðustu aldar.
Samkvæmt nýrri könnun WSJ telja hagfræðingar 33% líkur á samdrætti í Bandaríkjunum innan árs, samanborið við 22% í byrjun árs. Spár um hagnað fyrirtækja í S&P 500 hafa lækkað um 3% síðan í janúar.
S&P 500-vísitalan hefur samt sem áður hækkað um 7% á árinu og 27% frá lægsta punkti í apríl, sem telst ein mesta hækkun sögunnar á jafn stuttum tíma.
Álit sérfræðinga sveiflast með vindáttinni
WSJ nefnir David Kostin hjá Goldman Sachs sem dæmi um hvernig álit á markaðnum hefur sveiflast.
Hann hóf árið með spá um 6.500 punkta lokagildi fyrir S&P 500, lækkaði hana síðan í 6.200 og svo 5.700 í mars þegar hræðsla um samdrátt jókst. Nú hefur hann aftur hækkað spána aftur, síðast í 6.600.
Þessir hröðu viðsnúningar endurspegla það sem margir fjárfestar þekkja: Skammtímaspár eru óstöðugar og oft rangar.
Fjölmiðlar og markaðsráðgjafar reyna gjarnan að finna útskýringar á sveiflum, jafnvel þegar ekkert liggur beinlínis fyrir.
Afturhvarf til kímni: „Enginn veit neitt“
The Wall Street Journal rifjar uppgamansama háðsfrétt frá The Weekly Standard árið 1998, sem hófst með setningunni:
„Markaðurinn tók kipp í morgun af ástæðum sem enginn skilur og enginn sá fyrir.“
Þótt tilefnið hafi verið hæðni þá endurspeglar það stöðuna árið 2025.
Markaðir stíga upp í andstöðu við gögn, spár og skynsemi og fjárfestar, sérfræðingar og fjölmiðlar leita með öllu tiltæku að skýringum, jafnvel þar sem engin er til.
