Fjármögnunarumhverfi íslenskra sprotafyrirtækja er líklega sterkara í dag en nokkru sinni fyrr, en fimm íslenskum vísisjóðum upp á samtals rúmlega 40 milljarða króna hefur verið komið á laggirnar í ár.
Sigríður Mogensen, sviðstjóri iðnaðar- og hugverkasviðs Samtaka iðnaðarins, er þeirrar skoðunar að fjármögnun sé ekki lengur helsta fyrirstaða íslenskrar nýsköpunar. Hún telur stofnun Kríu senda sterk skilaboð um að stjórnvöld taki nýsköpun alvarlega en hindrunin í dag sé fyrst og fremst skortur á mannauði til vaxtar.
„Ein af helstu forsendum þess að hagkerfið verði drifið áfram af nýsköpun og hugverkaiðnaður haldi áfram að vaxa er að hingað komi mörg hundruð erlendir sérfræðingar til að hjálpa okkur við uppbygginguna," segir Sigríður. Til lengri tíma þurfi að fjölga þeim sem útskrifast úr svokölluðum STEM-greinum, en til skemmri tíma þurfi að stórliðka fyrir komu erlendra sérfræðinga, með einföldun ferla og jákvæðum hvötum.
„Við erum það fámenn að við munum aldrei verða með sérfræðinga á öllum sérhæfðum sviðum, en fyrir hvern erlendan sérfræðing á borð við reynslumikinn tölvuleikjaforritara verða til fjölmörg afleidd störf. Ef við grípum ekki til aðgerða í þessum málum mun hugverkaiðnaður lenda harkalega á vegg hvað varðar vöxt."
Að auki hafi Samtök iðnaðarins lagt áherslu á skattaívilnanir sem mikilvæga aðkomu ríkisins sem hvata til nýsköpunar og til að laða að erlenda fjárfesta. Meðal annars leggja samtökin áherslu á að hækkun á þaki og hlutfalli á endurgreiðslum vegna rannsókna og þróunar sem var komið á vorið 2020, verði fest í sessi til frambúðar. Þá leggja þau einnig til að stjórnvöld auki skattaívilnanir til einstaklinga vegna fjárfestinga í nýsköpunarfyrirtækjum í vexti og leggi lægri skattprósentu á tekjur fyrirtækja sem koma til vegna skráðra hugverka, að erlendri fyrirmynd.
„Undanfarin ár hefur samkeppnishæfni Íslands hvað þessa þætti varðar aukist mikið þótt enn megi margt bæta. Með því að auka hvata vegna rannsókna og þróunar eru stjórnvöld að veðja á nýsköpun og það virkar mjög vel. Þetta skiptir sprotafyrirtæki höfuðmáli og ef ég væri að stýra erlendum vísisjóði og horfa til Íslands væri þetta eitt þeirra atriða sem ég liti hvað helst til," segir Sigríður. Með skattaívilnunum sé ríkið sjálft að fjárfesta í sterkara atvinnulífi, vexti útflutnings og stærri skattstofni til framtíðar.
„Þetta er í raun fjárfesting í hagvexti framtíðar og mikilvægt tæki sem þjóðríki búa yfir. Þessi aðgerð er mun áhrifameiri en flestir gera sér grein fyrir."
Nánar er fjallað um málið í Viðskiptablaðinu. Áskrifendur geta nálgast blaðið undir Tölublöð , aðrir geta skráð sig í áskrift hér .