Í apríl í fyrra ákváðu sextíu starfsmenn Evrópusambandsins að fara í rannsóknarleiðangur til sænsku Kauphallarinnar til að reyna setja fingur á velgengni hlutabréfamarkaðarins í Svíþjóð.
Samkvæmt Financial Timess átu embættismennirnir um tveggja tíma fyrirlestur um „vistkerfi fjármagnsmarkaðarins“ í Svíþjóð á meðan yfirmenn Kauphallarinnar útskýrðu fyrir þeim af hverju svona mörg meðalstór fyrirtækja hafa ákveðið að skrá sig á Nasdaq í Svíþjóð.
FT greinir frá því að á þeim tíma sem heimsóknin átti sér stað voru markaðir í Evrópu og Bretlandi í sárum. Frumútboð voru af skornum skammti samhliða því að velta í viðskiptum væri að dragast saman.
Svíarnir hafa skarað fram úr þrátt fyrir smæð markaðarins. Öflugur hópur fjármagnseigenda hefur verið að leggja til það mikið fé upp á síðkastið að erlend fyrirtæki sjá hag sinn af skráningu í sænsku Kauphöllina.
„Svíþjóð er núna með skilvirkasta fjármagnsmarkaðinn í Evrópu,“ segir William Wright, stofnandi New Financial, í samtali við FT. „Það sem þeir hafa áttað sig á er að þú þarft þetta vistkerfi og þú þarft að styðja við það á hverju stigi.“
Embættismenn í Evrópu eru að reyna blása lífi í hlutabréfamarkaðinn með reglubreytingum um hlutabréfaviðskipti.
Nýlega náðist pólitísk samstaða á vettvangi Evrópusambandsins um aðgerðir sem ætlað er að skjóta styrkari stoðum undir evrópska verðbréfamarkaði sem hafa orðið undir í samkeppni sinni við bandaríska markaðinn.
Svíar langt á undan ESB
Meðal aðgerða eru breytingar á Markaðssvikareglugerð Evrópusambandsins, MAR, um upplýsingaskyldu skráðra félaga.
Á döfinni eru einnig breytingar á reglum um skráningu fyrirtækja sem innihalda meðal annars jákvæða hvata fyrir stofnendur fyrirtækja til að skrá félög. Þá er einnig unnið að því að auka hvata fyrir lífeyrissjóði að fjárfesta og almenna fjárfesta til að fjárfesta í innlendum hlutabréfum.
Svíar eru þó komnir mun lengra en Evrópusambandið í þessum efnum samkvæmt FT og hafa þeir innleitt sambærilegar breytingar fyrir um áratugi síðan.
Á síðustu tíu árum hafa 501 fyrirtæki skráð sig í sænsku Kauphöllina. Munu það vera fleiri fyrirtæki en hafa skráð sig í frönsku, þýsku, hollensku og spænsku Kauphallirnar samanlagt á sama tímabili. Bretar eru þó enn efstir með 765 skráningar sl. áratug.
Þrátt fyrir að stór sænsk fyrirtæki eins og Spotify hafi ákveðið að skrá sig í Bandaríkjunum hefur sænska Kauphöllin náð að skera sig úr sem heimili fyrir meðalstór fyrirtæki í Evrópu.
„Ef það er horft á stærð landsins og stærð hlutabréfamarkaðarins hefur sænska Kauphöllin verið mun duglegri að skrá lítil og meðalstór fyrirtæki í samanburði við aðrar kauphallir,“ segir Tony Elofsson, framkvæmdastjóri Carnegie group, í samtali við FT.
Samkvæmt Adam Kostyál, forstjóra sænsku Kauphallarinnar, hafa um 90% af nýskráningum verið félög með verðmat undir 1 milljarði Bandaríkjadala.
Elofsson segir jafnframt að megindrifkrafturinn að baki þessu sé fjárfestingamenning Svía. Að hans mati eru allir Svíar „frá hinum almenna manni yfir í fagfjárfesta og frumkvöðla“ að taka þátt í hlutabréfaviðskiptum.
Lífeyrissjóðir spila þó einnig stórt hlutverk en fjórir stærstu lífeyrissjóðir Svíþjóðs hafa aukið hlutabréfaeign sína verulega á síðustu árum. Sænsk tryggingafélög eiga einnig stærsta hlutfall af hlutabréfum af tryggingafélögum innan ESB.
„Öll farsæl frumútboð hafa á einhverju stigi verið með sterka kjölfestufjárfesta,“ segir John Thiman, meðeigandi lögmannstofunnar White & Case í Stokkhólmi.
Einfaldar breytingar juku þáttöku almennings
Almenningur á þó einnig stóran þátt í velgengninni en hlutfall heimila í Svíþjóð sem eiga hlutabréf er með því hæsta í Evrópu samhliða því að heimili í Svíþjóð eru með eitt lægsta hlutfall bankainnistæða. Fjármálalæsi í Svíþjóð er einnig eitt það hæsta í Evrópu og mun betra en í löndum eins og Þýskalandi, Frakklandi og Spáni.
Sænska ríkisstjórnin kynnti árið 1984 reikninga sem heita Allemansspar, sem lauslega þýðist sem sparifé hins venjulega manns, til að hvetja Svía til að fjárfesta í hlutabréfum. Árið 1990 var þegar búið að stofna 1,7 milljón slíka reikninga.
Reglubreyting árið 1990 gerði síðan Svíum kleift að fjárfesta um 2,5% af lífeyri sínum eftir eigin höfði.
Árið 2012 gengu Svíar síðan enn lengra og kynntu til leiks nýja fjárfestingareikninga fyrir almenning sem þeir þurfa ekki að tilkynna til skattayfirvalda. Almenningur þarf ekki að greiða skatt af söluhagnaði eða arðgreiðslum heldur er greiddur 1% skattur af heildarvirði hlutabréfaeignarinnar.
