„Seðlabanki Íslands er ef til vill klókari stofnun en við héldum. Í gær tókst bankanum að raunverulega hækka vexti en taldi öllum trú um það að hann væri að lækka vexti.“

Þannig byrjar pistill Valdimar Ármanns, hagfræðing hjá GAM Management (GAMMA) þar sem fjallað er um vaxtalækkun Seðlabankans frá því á fimmtudag.

„Enn og aftur erum við gagnrýnir á það vaxtastig sem Seðlabankinn er að reyna að halda hér uppi og með ólíkindum er að heyra að á fundinum í gær kom fram að Seðlabankinn telji að samdráttur í einkaneyslu og vöxtur á atvinnuleysi hafi nú náð hámarki og nú fari að horfa til betri tíman,“ segir í pistli Valdimars og jafnframt spurt hvaða vaxtastig hægt sé að gera ráð fyrir þegar við náum „þessum betri tímum“ og atvinnuleysi tekur að lækka.

GAMMA segir að Seðlabankinn viðurkenni að í tilkynningu sinni að þessi vaxtalækkun hans sé í raun „blöff“ – eins og það er orðað í pistli GAMMA – og vísað í tilkynningu bankans þar sem fram kemur að vaxtaákvörðunin feli í sér „nær óbreytt aðhald peningastefnunnar, eða lítils háttar slökun, eftir fjárhæð og vöxum innistæðubréfa sem boðin verða út.“

Þá segir Valdimar að með því að hækka hámarksvexti í 10,25% og auka heildartærð þeirra í 130 milljarða króna muni Seðlabankinn soga til sín allt lausafé á markaði sem annars gæti ef til vill verið tiltækt til fjárfestinga sem gætu mögulega skapað einhverja framtíðar arðsemi hér á landi.

„Með því að soga til sín lausafé og borga fyrir það himinháa vexti hækkar allt vaxtastig í kerfinu. Vextir Seðlabankans hafa ekki ráðið vaxtastigi landsins og er það að sjálfsögðu óviðunandi fyrir Seðlabanka að hann setji ekki sjálfur vaxtastigið,“ segir í pistli Valdimars.

„Núna með þessum aðgerðum færir hann vexti á markaði nær sínum þar sem millibankavextir hækka. Því hefur þróun millibankavaxta mun meiri áhrif en þróun almennra innlánskjara fyrir almenning. Þótt lækkun innlánsvaxta Seðlabanka muni að öllum líkindum lækka almenn innlánskjör bankanna munu millibankavextir án efa a.m.k .standa í stað og líklega hækka.“

Valdimar segir að oft á tíðum sé það ekki sjálfur eigandi fjármagnsins sem sé að fá vaxtagreiðslurnar heldur erlendir milliliðir.

„ Vaxtalækkun mun [...] ekki endilega skila sér að fullu til endaeigenda heldur sem minni ,,arður“ fyrir milliliði,“ segir Valdimar í pistli sínum.

„Þar af leiðir að eigendur íslenskra króna eru ekki að fá eins háa vexti og Seðlabankinn telur og er því verið að greiða þá til einskis og jafnvel frekar til vansa þar sem þessir háu vextir eru hvern einasta dag að auka framtíðarþrýsting á krónuna. Í ofanálag auka gjaldeyrishöftin þrýsting á krónuna með hverjum degi sem líður – hver vill ekki eiga það sem bannað er að eiga?  Má jafnvel leiða líkur að því að það séu ekki einungis erlendir aðilar með krónueignir (hinir svokölluðu jöklabréfaeigendur) sem þarf að hafa áhyggjur af heldur séu það Íslendingar sem bíði óþreyjufullir eftir að geta skipt krónum sínum í erlendan gjaldeyri.“