Á árunum 2011 til 2013 kostaði mjólk á bændaverði neytendur og íslenska ríkið 15,5 milljarða króna á ári að jafnaði, en innflutt mjólk hefði kostað tæplega 7,5 milljarða króna með flutningskostnaði. Stuðningur ríkis og neytenda við framleiðsluna var þannig um átta milljarðar króna á ári. Þetta kemur fram í nýrri skýrslu Hagfræðistofnunar sem unnin var að beiðni Atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytisins.

Í skýrslunni kemur fram að lágmarksverð mjólkur til bænda hafi hækkað miðað við almennt neysluverð síðan 2003. Heildsöluverð mjólkurvara hefur lækkað á sama tíma miðað við almennt neysluverð. Þá er smásöluverð mjólkurvara lægra árið 2013 en 2003 miðað við verð á almennum neysluvörum.

Opinber stuðningur við íslenska bændur var liðlega 1% á árinu 2013. Á árunum 2011 til 2013 var íslensk mjólk jafnframt 30% dýrari að jafnaði en innflutt mjólk hefði verið. Þetta hlutfall hefur þó farið minnkandi með árunum, en í skýrslunni kemur fram að frá 1986 til 1989 hafi íslensk mjólk á bændaverði verið níu sinnum dýrari en innflutt.

Í lokakafla skýrslunnar eru gerðar tillögur um breytingar á opinberum stuðningi við mjólkurframleiðslu. Lagt er til að tollar verði lækkaðir, svo að framleiðsla grannlandanna verði samkeppnisfær við íslenskar mjólkurafurðir hér á landi. Í framhaldi af því má leggja af opinbert heildsöluverð á mjólkurvörum.

Þá er lagt til að undanþágur mjólkurvinnslufyrirtækja frá samkeppnislögum verði felldar úr gildi. Í stað greiðslna úr ríkissjóði fyrir mjólkurframleiðslu innan greiðslumarks komi annað hvort styrkir sem miðaðir séu við fjölda nautgripa eða heyfeng, að ákveðnu marki, eða hreinir búsetustyrkir. Lagt er til að greiðslumark verði aflagt.