Árni Mathiesen sagði Alistair Darling, fjármálaráðherra Breta, að mögulega væri ekki til nægt fé í tryggingasjóði innistæðueigenda hér á landi til að tryggja innistæður Breta á Icesave-reikningum Landsbankans, í símtali ráðherranna 7. október síðastliðinn.
Kastljós Ríkissjónvarpsins birti útskrift af símtali Árna og Darling í heild sinni í kvöld. Eins og kunnugt er sagði Alistair Darling í morgunþætti BBC fyrir nokkru að íslensk stjórnvöld hefðu sagt sér að þau hyggðust ekki standa við skuldbindingar sínar í Bretlandi.
Ekki var vitað fyrir víst til hvaða ummæla breski ráðherrann var að vísa, en böndin bárust að Kastljósviðtali við Davíð Oddsson annars vegar og hins vegar að símtali Darling og Árna Mathiesen. Árni neitaði því að hafa sagt Darling að Íslendingar hyggðust ekki standa við skuldbindingar sínar.
Símtalið Árna M. Mathiesen og Alistair Darling í heild
Árni: Árni Mathiesen hér, fjármálaráðherra.
Darling: Sæll, við hittumst fyrir fáeinum mánuðum, vikum víst.
Árni: Nei, reyndar höfum við aldrei hist, þú hittir viðskiptaráðherra.
Darling: Einmitt, afsakaðu.
Árni: Ekkert að afsaka.
Darling: Þakka þér fyrir að taka símann. Eins og þú veist stöndum við frammi fyrir miklum vandræðum vegna Landsbankans; hann er með útibú hér og á innlánsreikningum þess eru um fjórir milljarðar punda. Því hefur verið lkoað og ég þarf að vita nákvæmlega hvað þið hyggist gera í því máli. Gætirðu útskýrt það fyrir mér?
Árni: Já, þetta var útskýrt í bréfi sem við sendum í fyrrakvöld frá viðksiptaráðuneytinu. Eftir það höfum við sett ný lög um forgang innistæðna og höfum veitt FME, íslenska fjármálaeftirlitinu, heimild til að fara í bankana; sambærileg löggjöf og þið hafið í Bretlandi og Landsbankinn er nú undir stjórn FME og þeir eru að vinna að því hvernig eigi að gera þessi hluti en ég held að þessi löggjöf hjálpi við að greiða úr þessum vanda.
Darling: Hvað með eigendur innistæðna hjá ykkur sem eiga innistæður í útibúunum í London?
Árni: Við höfum tryggingarsjóð innána samkvæmt tilskipuninni (tilskipun ESB) og hvernig hann starfar er útskýrt í bréfinu og sömuleiðis loforð stjórnvalda um stuðning við sjóðinn.
Darling: Svo réttindi almennings í þessu efni eru að ég tel sextán þúsund pund; og er það upphæðin sem fólk fær?
Árni: Tja, ég vona að það verði tilfellið. Ég get ekki kveðið skýrt úr um það eða tryggt það núna en vissulega vinnum við að því að leysa úr þessu máli. Við viljum sannarlega ekki hafa þetta hangandi yfir höfði okkar.
Darling: Fólk spyr okkur hvað sé um að vera þarna. Hvenær verðið þið búnir að greiða úr þessu?
Árni: Eiginlega get ég ekki sagt um það. En ég tel best að fjármálaeftirlitið hjá ykkur sé í sambandi við fjármálaeftirlitið hér um hvernig tímasetningin á þessu verður.
Darling: Skil ég það rétt að þið tryggið innistæður íslenskra sparifjáreigenda?
Árni: Já við tryggjum innistæður í bönkum og útibúum banka hér á Íslandi.
Darling: En ekki í útibúum utan Íslands?
Árni: Nei, ekki utan við það sem nú þegar hefur verið tekið fram í bréfinu sem við sendum.
Darling: En er það ekki í andstöðu við EES-samninginn?
Árni: Nei, það teljum við ekki og reyndar tel ég það vera í samræmi við það sem aðrar þjóðir hafa verið að gera undanfarna daga.
Darling: Jæja, við lentum ekki í slíkum vanda með Northern Rock. Ekki skipti máli hvar maður hafði sparifé sitt. Við ábyrgðumst sparnað fólks.
Árni: Nú það var allavega í byrjun deilt um það en ég þykist vita að þið hafið svo greitt úr því.
Darling: Vandinn - og ég hef skilning á vanda ykkar - en vandinn er að hér hafið þið fólk sem lagði inn fé í bankann hér og það kemst svo að því nú að þið hafið ákveðið að gæta ekki hagsmuna þess. Það spillir ákaflega mikið fyrir Íslandi síðar meir.
Árni: Já við gerum okkur það ljóst og við reynum eftir okkar fremsta megni að það verði ekki vandamál. Við erum í afar, afar erfiðri stöðu.
Darling: Já, ég átta mig á því.
Árni: Og bara í þessari viku, þar sem við getum ekki leyst úr vandanum innanlands þá getum við lítið gert í því sem gerist utan landsteinanna. Við verðum því fyrst að leysa úr málum hér innanlands og þá reynum við allt í okkar valdi og ég persónulega er bjartsýnn á að lögin sem samþykkt voru í gærkvöldi styrki þann þátt í þessu. Og auðvitað gerum við okkur ljóst hvað gæti gerst og það viljum við ekki.
Darling: Já?
Árni: En það er líka svo ráðherra, að við höfum mánuðum saman reynt að ræða við alla nálægt okkur og segja þeim að við séum í vanda og beðið um stuðning og raunin hefur verið svo að stuðningurinn hefur verið mjög lítill.
Darling: Ég veit það en ég verð að segja eins og er að þegar ég hitti kollega þína og þá hina, þá í raun kemur í ljós að það sem okkur var sagt reyndist ekki rétt. Ég hefði mjög miklar áhyggjur af stöðu bankans í London og þeir héldu áfram að segja að það væri ekkert að óttast. Og þú veist, í þeirri stöðu sem við erum núna, þá er hér í þessu landi fjöldi fólks sem lagði inn fé og það kemur til með að tapa ansi miklu af peningum og það fólk mun eiga erfitt með að skilja hvernig það gerðist.
Árni: Ég vona að það verði ekki raunin. Ég var ekki á fundinum svo ég get ekki sagt neitt...
Darling: Ég veit það reyndar. Geturðu sagt mér hvort tryggingasjóðurinn sem þú vísar til ráði yfir fé til útborgunar?
Árni: Eitthvað fé er í honum en eins og háttað er um flesta þessa sjóði er það takmarkað í samanburði við aðsteðjandi kröfur.
Darling: Einmitt, svo þú veist það ekki. Ég skil. Ég þarf að vita þetta svo ég viti hvað ég get sagt fólki. Það er mögulegt að ekki sé nægilegt fé í sjóðnum; er það rétt?
Árni: Já reyndar er það alveg mögulegt.
Darling: Það er hræðileg staða.
Árni: Já við erum í hræðilegri stöðu hér og lögin sem við stóðum að því að samþykkja síðastliðna nótt eru neyðarlög og eins og ég segi þá erum við að reyna að treysta ástandið hér innanlands svo við getum mætt aðstæðum annarsstaðar.
Darling: Ég tek þ´vi þá sem svo að loforðið sem Landsbankinn gaf okkur um að hann fengi 200 milljónir punda í reiðufé sé einnig fyrir bí?
Árni: Já, þeir fengu ekki það fé.
Darling: Veistu, ég skil svo sem afstöðu þína. Þú verður að gera þér ljóst að orðspor þjóðar þinnar bíður hræðilega hnekki.
Árni: Já við gerum okkur það ljóst. Við reynum allt sem í okkar valdi stendur til að komast hjá því. Við þurfum að tryggja ástandi innanlands áður en ég get lofað þér einhverju öðru.
Darling: Auðvitað, ég væri mjög þakklátur fyrir alla aðstoð sem þú getur veitt.
Árni: Sjálfsagt.
Darling. Vissulega...Við yrðum að útskýra fyrir fólki hér það sem hefur gerst. Það mun auðvitað án efa, hafa afleiðingar í för með sér fyrir aðra. Þetta er afar afar erfið staða þar sem fólk taldi sig tryggt og kemst svo að því að tryggingasjóðurinn er innistæðulaus.
Árni: Já, eins og ég sagði í bréfinu...
Darling: Gott og vel, ég þigg alla þá aðstoð sem þú getur veitt.
Árni: Já, við þurfum að koma á sambandi milli fjármálaeftirlits þjóðanna út af...
Darling: Já, ég veit að þau verða í sambandi. Ég veit að þú varst ekki á fundinum og tókst ekki þátt í honum. Við efuðumst um það sem okkur var sagt og ég óttast að við höfum haft rétt fyrir okkur.
Árni: Já, það má vera.
Darling: Hvað sem því líður vertu endilega í sambandi. Allt sem þið getið gert til hjálpar yrði að miklu gagni.
Árni: Já ef það er eitthvað ykkar megin, verið þá í sambandi.
Darling: Gott og vel, ég geri það. Þakka þér kærlega fyrir.
Árni: Þakka þér, sömuleiðis.
